Paspayı, inşaat demirlerinin yani donatı ismi ile geçen yapı elemanlarını zeminden yükseltmek için kullanılan ara aparattır. Bu uygulama sonrasında beton, donatı ile kalıbın altından akmaktadır. Paspayının diğer adı net beton örtüsüdür.
Paspayı çeşitlerinin görevi genel olarak donatıyı korozyondan ve dış etkenlerden muhafaza etmek biçimde tanımlayabiliriz. Fakat görevi yalnızca bununla bitmez. Donatı korozyonunu ve başka etkileri engellemek için betona tam olarak gömülmelidir.
Paspayı ile, genel olarak her tarafta ortalama 2 ila 3 cm kapsama derinliğine ihtiyaç vardır. Böylelikle paspayı elemanı ile donatı yaklaşık olarak 2-3 cm kadar kaldırılır ve dökülen betonun kalıcı ve ayrılmaz bir parçası durumuna getirilir. Böylelikle donatının herhangi bir parçasının sarkmasını engellemekle beraber dökülme esnasında gereken beton kapsamını minimuma indirir.
Paspayı çeşitleri, kullanılan materyalin tipine göre değişik tiplerde paspayı elemanları yer almaktadır. Bu paspayı elemanları şunlardır;
* Ahşap
* Çelik
* Pvc
* Alüminyum
* Taş
Paspayı Neden Kullanılır?
* Donatı ve kepenk arasında belirli bir mesafeyi muhafaza etmek için kullanılır.
* Çelik takviye çubuklarını korozyondan ve dış etkilerden korumak için tercih edilir.
* Donatı çubuklarını yangında muhafaza eden ısı yalıtımını sağlamak için de kullanılır.
* Takviye çubuklarının kaymadan gerilmelerini ve gerekli ölçüde gömülmelerine yardımcı olmak için kullanılır.
Şayet yeterli paspayı kullanılmazsa kalıp çıkartıldığında donatı dışarıdan görülecek ve hava ile temas edecektir. Hava ile temas yaşadıktan sonra nem korozyona ve ayrışmaya neden olmaktadır. Nem mevcutsa bina içten içe hasar görmeye başlar. Böyle bir durumda görünen bölümler, tamir harcı ile kapatılmalıdır.
Neticede donatı paslanırsa yapının dayanıklılığı azalır. Dayanıklılık azalırsa yapının ömrü azalır, depreme daha az dayanıklı duruma gelir. Maliyeti çok uygun olan bu küçük aparat yeterli değeri kesinlikle görmelidir. Paspayı temel, deniz gibi alanlarda daha fazla kullanılır. Bunun nedeni ise rutubetin bu alanlarda daha yüksek olmasıdır.