Betonların dayanımına etki eden pek çok fiziksel ve kimyasal etmenler bulunmaktadır. Ayrıca beton yüzeyinde iç ve dış etkiler sonucunda aşınmalar meydan gelir. Etkiler su/çimento veya diğer bir ifade ile su/bağlayıcı oranının artmasına neden olur. Bu durum yüzey dayanımını düşürüp dayanıksız bir tabaka oluşmasına neden olur.
Aşınma gibi olumsuz koşullar karşısında güçsüz olan bu tabakada çimento taneciklerinin bağlayıcılık özelliği minimum seviyeye iner. Böylelikle ilk başta çimento olmak üzere ince olan malzemeler beton yüzeyinden koparak aşınmaya yol açar.
Beton aşınması ya da tozuma genel olarak zemin betonlarında ve beton yollarda sıklıkla yaşanmaktadır. Arzu edilmeyen bu durum insan sağlığı için de çok sakıncalıdır. Çünkü beton aşınmasında ve tozuma da çimento içeriği çok yüksek seviyededir.
Beton Aşınmasının Nedenleri Nelerdir?
Betonların aşınmasına etki eden birbirinden farklı etmenler bulunmaktadır. Bunlar;
* Betonun terlemesi tamamlanmadan uygulanan yüzey bitirme işlemi sonrasında, beton yüzeyinde terleme suyunun buharlaşmasını önleyen ve yumuşak olmayan bir tabaka meydan gelir. Oluşan sert tabaka terleme suyunu hapseder. Terleme suyunun bu durumu su/çimento oranın yükselmesine neden olur. Böylece düşük dayanımlı beton yüzeyleri oluşur ve betonlar aşınmaya başlar.
* Su emmesi fazla olmayan zemin ya da polietilen kaplama üstüne, beton dökümünde aşınma ve tozlanma yaşanabilir. Yaşanan bu durum betonun çok fazla terlemesine neden olur. Yeterli olmayan kür gerçekleştirildiğinde beton, yüzeyde çimento hidratasyonu için olması gereken suyu bulamaz ve zayıf bir tabaka meydana gelir.
* Hava sıcaklığı betonun sıcaklığından daha yüksekse ve beton dökümü yapılan yerde nem mevcutsa beton yüzeyinde yoğuşma oluşur. Yoğuşma sonrasında beton yüzeyindeki su/çimento oranı yükselir ve aşınma olur.
* Kapalı ortamlardaki yeterli olmayan havalandırma beton yüzeyindeki terleme hızını düşürür.
* Kullanılan araçların çıkardığı karbondioksit gazı karbonatlaşmaya neden olmaktadır. Karbonatlaşma beton yüzeyinin dayanım ve dayanıklılığını düşürdüğü için aşınma oluşur.
* Yetersiz kür sonrasındaki beton yüzeyindeki zayıf tabaka, yüzey dayanımına negatif yönde etki etmektedir. Bu da betonlardaki aşınma ve tozuma nedenlerinden bir tanesidir.
* Uygun olmayan hava şartlarında betonun muhafaza edilmemesi sonucu beton donar ve yüzey dayanımı düşer.
* Beton prizini tamamlanmadan meydana gelebilecek yağış etkisi sonrasında yüzeydeki su/çimento oranının yükselmesi.
Yukarıda sıralamış olduğumuz nedenlerin yanı sıra Betonun yeterince sıkıştırılmaması da betonlarda aşınmaya neden olur.