Kirişler, yapılara etki eden düşey yüklerle beraber deprem gibi afetlerde oluşan yükleri güvenli olacak şekilde düşey taşıyıcılara gönderen yapı elemanları arasındadır. Bu elemanlarda yükleme anında meydana gelen normal gerilme ve kayma gerilmelerini karşılayabilmek için değişik türde donatılar kullanılmaktadır. Kullanılan donatı modellerinden bir tanesi de her iki gerilmeye karşı etki gösteren pilyelerdir.
Normal yükleme altında yer alan basit bir kirişte, mesnet kısmındaki çekme kuvveti kirişin üst bölümünde oluşur. Açıklıkta kirişin ise alt bölümünde oluşmaktadır. Kesme kuvvetinin en yoğun olduğu kısım ise mesnetlerin etrafıdır. Mühendisler bu verileri göz önünde bulundurmuşlardır. Böylece tek bir donatı türü ile kirişi donatabilmek için pilyeleri geliştirmişlerdir.
Pilye Kullanımından Neden Vazgeçildi?
Pilyeler geçmiş senelerde çekme ve de kesme donatısı olarak sıklıkla kullanılmaktaydı. Ancak pilyeler yeni yönetmeliklerle beraber kesme donatısı olarak kullanım yapılmamaktadır. Deprem gibi doğal afetler de meydana gelen yatay kuvvet tersinirdir. Bundan dolayı kesme çatlağı iki değişik yönde olabilmektedir. Bu sebeple kesme çatlağını dik karşılayacak biçimde tasarlanmış olan pilye donatıları sıklıkla kullanılmaktaydı. Ancak çatlak zıt yönde oluştuğu zaman görevini yerine getirememektedir.
Deprem yönetmelik de kesme donatısı olarak yalnızca etriye kabul edilmektedir. Pilyenin etkisi dikkate alınmamaktadır. Etriye çeşitleri düşey doğrultuda yerleştirilmektedir. Düşey doğrultuda olması deprem anında her iki yönde meydana gelebilecek kesme çatlaklarına karşı aynı etkiyi sunmaktadır.