İnşaatlarda yapılması gereken kaba işlerin tamamlanmasından sonra ince iş aşamasındaki ilk uygulamadır. Sıva yapabilmek için su, çimento ve kum ile bir karışım hazırlanır. Bu işlem boya öncesinde bütün yüzey ve duvarların üzerine uygulanmalıdır. Hazırlanan karışımda çimento yerine kireç kullanıldığı taktirde daha yumuşak bir kıvam elde edilir. Bu yumuşak kıvam sayesinde sıva işlemi daha kolay bir şekilde yapılır. Banyolara ve yapının dış kısımlarına sıva uygulaması yapılmamaktadır. Sıva işleminin uygulanması amaçları arasında su veya rutubet geçişini önlemek, yapıyı korumak ve düzgün bir şekilde yapılmamış imalat yüzeylerini düzeltmek yer almaktadır. Bu sebeplerden dolayı sıva işlemi yapılırken büyük bir özen gösterilmelidir. Sıva, kaba ve ince olmakla birlikte genel olarak iki tabaka halinde vurulmaktadır. Sıva alçısı amacıyla yaygın bir şekilde kullanılan üç tip alçı bulunmaktadır. Bunlar:
Perlitli Sıva Alçıları (Kaba Sıva 5-40 milimetre): Perlitli harç ve sıvalar alçı taşlarının öğütülüp pişirilmesi ile elde edilen bir yapı malzemesidir. Binaların fabrikasyon üretimi ya da yerinde yapım uygulamalarında kullanılmaktadır. Prizi ve işleme süresi uzatılan, ısı ve ses yalıtımı özelliği artırılan; tuğla, briket, gazbeton ve benzeri yüzeylere uygulaması yapılabilen bir hazır sıva alçısıdır. Yerinde dökülen beton dahil olmak üzere perlitli sıva alçıları her çeşit kagir yüzey üzerine, gözenekli tavan ve duvarlara ilk kat olarak uygulanmaktadır. Yatay düzlemde 5-20 milimetre kalınlıkta, düşey düzlemde 5-40 milimetre kalınlıkta uygulama yapılmaktadır. Son kat saten işlemi için uygun bir astar oluşturmaktadır.
Saten Sıva Alçıları (İnce Sıva 0,3-1 milimetre): İç mekanlarda uygulaması yapılan son kat alçı karışımıdır. Yüzey düzeltme sıvası olan saten perdah alçısı kaba sıva, alçı levha, brüt beton yüzeyler, alçı sıva ile kaplanmış olan duvarlar ve kirli boyama uygulaması yapılmış yüzeylere uygulanabilmektedir. Tavan ve duvar yüzeylerini son haline büründürmek, duvar kağıtları ve her çeşit boyaya uygun bir zemin hazırlamak için uygun olan bir malzemedir. Düşey ve yatay düzlemlerde 0,3-1 milimetre kalınlığında yapılabilmektedir.
Makine Sıva Alçıları: Beton, brüt beton, gazbeton, briket, tuğla ve bimsblok gibi yüzeylere işlem yapabilmek için uygun olan bir inşaat malzemesidir. Yapılacak olan tek kat uygulama ile saten perdah alçıya gerek duyulmadan, boya için hazır bir zemin oluşturulur.
Sıva İşlemi Uygulama Aşamaları
Uygulama Yapılacak Yüzeyin Hazırlanması
Sıva işlemi yapılacak olan yüzeyin tamamen kurumuş olması gerekmektedir. Sıva uygulamasına başlamadan önce, sıva alt hizaları belirlenip işaretleme yapılır, yüzeyde bulunan çıkıntılar ve bulaşıklar kazınarak temizlenir, duvar dipleri beton malzemedense süpürülür, topraktan ise kalas dizilir ve duvar yüzeyi düzgün bir şekilde ıslatılır. Sıva yapılacak olan beton yüzeyler yeteri kadar pürüzlü değilse, taşçı tarağı ile dişleme yapılır. Uygulanan kaba sıvanın iyice sertleşmesinden sonra ve aynı zamanda kaba sıva yüzeyi iyice ıslatıldıktan sonra ince sıva yapılmalıdır. İnce sıva miktarı kaba sıvadan fazla olmamalıdır. Mala yardımı ile kaba bir şekilde düzeltilen yüzey, parmak basıldığında direnecek seviyede sertleştikten sonra bir taraftan fırça ile devamlı olarak su serpilirken tirfil malasıyla sürekli daireler çizilerek herhangi bir pürüz, çatlak ve dalgalanma kalmayana kadar perdah edilmelidir. Daha sonra bir sünger yardımı ile silinerek, sıva üzerindeki serbest kumların düşmesi sağlanmalıdır. Pervazsız kasalarda çatlama bölgesini gizleyebilmek amacıyla ara kesite ince bir derz açılmalıdır. Gerekmediği ve özel olarak istenmediği taktirde ince sıvaya demir mala ile perdah yapılmamaktadır.
Sıvanın Hazırlanması
Sıva malzemelerinin doğru miktarlar belirlenerek karıştırılması büyük bir önem taşımaktadır. Harç hazırlanırken çimento, kum ve kirecin kuru halde olması gerekmektedir. Malzeme karışımları su geçirmeyen bir zemin üzerinde yapılmalıdır. Karıştırılan kuru malzemeler tepe haline getirildikten sonra ortasında bir çukur açılmalıdır. Açılan bu çukura yavaş yavaş su eklemesi yapılmalıdır. Elde edilen karışımın çok cıvık olmamasına dikkat edilmelidir.
Uygulama
Sıva harcı mala ile harç paleti üzerine alınmalıdır. Daha sonraki aşamada ise malanın üst bölgesiyle bir miktar harç alınmalı ve duvara aşağıdan yukarıya olacak biçimde hızlıca vururmuş gibi 15 santimetrelik bir uzaklıktan atılmalıdır. Duvar üzerine yapışan harcı malanın üst tarafı ile düzeltilmesi gerekir. Sıva işlemi sonrasında duvar yüzeyinin düzeltilmesi önemli bir konudur. Tüm duvar yüzeyine harç uygulaması yapıldıysa sıva işlemi tamamlanmış demektir. Kaba sıva işlemi yapıldıktan ve kuruduktan sonra ince sıva uygulamasına başlanabilir. İnce sıva yapılabilmesi için hazırlanacak olan ince kum ve temiz kireci 1’e 3 oranında karıştırdıktan sonra su eklemesi yapılmalıdır. Harç paletine alınan harç, palet ile duvara yaklaşık 60 derecelik bir açı ile yapıştırılıp çekilmelidir. İnce sıva işlemi tamamlandıktan sonra tahta mala yardımı ile yüzey düzeltilmelidir. Kuruması için 1 gece beklenmesi gerekmektedir.